Regelmatig krijgen we de vraag: ‘kan ik via jullie ook oefenen met een persoonlijkheidstest?’. Die vraag verdient een genuanceerd antwoord, dat we je in dit blog willen geven.
Wat is een persoonlijkheidstest?
Strik genomen bestaat een persoonlijkheidstest niet. Binnen de psychologie spreken we liever over een persoonlijkheidsvragenlijst. De reden hiervoor is, dat het niet gaat om een toetsing van je persoonlijkheid, waarmee bepaald kan worden of je persoonlijkheid ‘voldoende’ is of niet. Dat is bijvoorbeeld wel zo bij de capaciteitentests. Daarmee wordt getoetst wordt of je cognitieve capaciteiten voldoende zijn om succesvol te kunnen zijn in een bepaalde functie. De uitkomsten van een persoonlijkheidsvragenlijst zijn ook minder eenduidig: het gaat bijvoorbeeld niet om hoeveel vragen je goed of fout hebt.
Een persoonlijkheidsvragenlijst heeft als doel om kenmerkende aspecten van je persoonlijkheid in kaart te brengen. Ben je bijvoorbeeld heel extravert, nauwkeurig, of voorzichtig? Het is een nuttige aanvulling op andere onderdelen van een assessment, om een completer beeld te krijgen van jou als deelnemer.
Kun je een persoonlijkheidsvragenlijst oefenen?
Nee, in onze optiek heeft dat geen zin. Ten minste: niet als je met als doel om beter te worden in het invullen van zo’n vragenlijst. Goede persoonlijkheidsvragenlijsten zitten ingewikkeld in elkaar. Er is bijvoorbeeld een check ingebouwd om te kijken of iemand consistent antwoord geeft, en ook om te kijken of er een grote mate van sociaal wenselijkheid uit de antwoorden blijkt. Als je al zou willen proberen om de uitkomsten te sturen en een bepaald gewenst beeld van jezelf neer te zetten, dan is dit bijna niet te doen. De kans is groot dat er dan een heel grillig of tegenstrijdig profiel uit de vragenlijst naar voren komt, dat veel vragen of zelfs twijfels oproept bij de assessmentpsycholoog.
Dus: kun je via ons een persoonlijkheidstest oefenen? Nee. Toch heeft het wel zin om van te voren al eens eens persoonlijkheidsvragenlijst te bekijken en in te vullen. Je krijgt dan een indruk van het soort vragen dat je kunt tegenkomen. Dat is een goede aanzet voor wat zelfreflectie en dat is sowieso een zinvolle voorbereiding op je assessment. Daarbij komt, dat in veel assessments tijdens het interview vaak ook vragen over de uitkomsten van de persoonlijkheidsvragenlijsten gesteld worden. Het beantwoorden van dit soort vragen komt aan bod in onze individuele assessment training Interview Uitgebreid. Je vult als voorbereiding daarop een persoonlijkheidsvragenlijst in, waarvan we de uitkomsten bespreken en vragen hierover oefenen tijdens de training.
Wat is een goede online persoonlijkheidsvragenlijst?
De meeste gratis persoonlijkheidstests die je online kunt vinden lijken op een middagje in elkaar geklust. Ze geven ongeveer net zoveel zelfinzicht als de gemiddelde horoscoop. Niet voor niets maken de meeste assessmentbureaus gebruik van persoonlijkheidsvragenlijsten van professionele testuitgevers. Deze zijn gebaseerd op een gedegen persoonlijkheidstheorie en zijn bewezen valide en betrouwbaar. Gelukkig zijn er online ook kwalitatief goede vragenlijsten te vinden. Als je graag een indruk wilt krijgen van het soort persoonlijkheidsvragenlijst dat je tijdens je assessment te wachten staat, dan is bijvoorbeeld deze ‘big five’ vragenlijst een aanrader. En dan hebben we het niet over de Big Five die je kunt tegenkomen op safari. ‘Big five’ verwijst naar het goed onderzochte vijf-factoren model van persoonlijkheid, dat ook de basis vormt voor veel van de vragenlijsten die tijdens assessments worden gebruikt. Een realistisch voorbeeld dus.